คำถาม : มีพี่น้องของเราได้ถามว่า อะไรคือความแตกต่างระหว่างอัลอีหม่านกับอัลอิสลาม ?
คำตอบ : อัลอีหม่าน ก็คืออัลอิสลาม และอัลอิสลามก็คือ อัลอีหม่านเมื่อพูดถึงในรูปแบบทั่วไป (โดยไม่ได้จำกัดความ) ; เพราะอีหม่าน คือการเชื่อมั่นด้วยหัวใจ รวมถึงทุกอย่างที่เกี่ยวข้องกับอิสลาม ไม่ว่าจะเป็นคำพูดหรือการกระทำ และอิสลามก็เช่นกัน หมายถึงการยอมจำนนต่ออัลลอฮ์ การนอบน้อมต่อพระองค์ด้วยการยอมรับความเป็นเอกภาพของอัลลอฮ์และการอุทิศตนอย่างบริสุทธิ์ต่อพระองค์ รวมถึงการเชื่อฟังคำสั่งของพระองค์และละเว้นจากสิ่งที่พระองค์ห้าม ; ดังนั้นเมื่อกล่าวคำใดคำหนึ่งออกมา อีกคำก็จะถูกรวมไว้ด้วย
ดังที่อัลลอฮ์ตรัสไว้ว่า: “แท้จริงศาสนา ณ ที่อัลลอฮ์คืออิสลาม” (อาละอิมรอน 3:19) หมายถึง ความศรัทธาก็รวมอยู่ในนั้นด้วย แต่เมื่อสองคำนี้อยู่ร่วมกัน(ถูกใช้คู่กัน) ความหมายของอิสลามจะหมายถึง การกระทำภายนอก ส่วนอีหม่านจะหมายถึงการกระทำที่อยู่ภายในใจ เมื่อสองคำนี้อยู่ร่วมกัน
ดังเช่นในหะดีษญิบรีลที่ได้ถามท่านนบี ﷺ เกี่ยวกับอิสลามและอีหม่าน ท่านนบี ﷺ ก็ได้อธิบายว่า : อิสลามคือการกระทำที่แสดงออกภายนอก เช่น การกล่าวคำปฏิญาณ การละหมาด การจ่ายซะกาต การถือศีลอด และการประกอบพิธีฮัจญ์ ส่วนอีหม่านคือเรื่องที่ซ่อนเร้นอยู่ภายในใจ คือ การที่ท่านศรัทธาต่ออัลลอฮ์ ศรัทธาต่อบรรดามะลาอิกะฮ์ ศรัทธาต่อคัมภีร์ ศรัทธาต่อศาสนทูต ศรัทธาวันสิ้นโลก และกำหนดความดีและความชั่ว (ศ่อเฮียะฮ์มุสลิม เลขที่หะดิษ : 8)
นี่คือความแตกต่างระหว่างอัลอิสลามและอัลอีหม่าน, เมื่อใช้ร่วมกัน อัลอิสลามจะหมายถึง การกระทำภายนอก และอัลอีหม่านจะหมายถึง การกระทำภายในใจ แต่ถ้าใช้คำใดคำหนึ่งโดยลำพัง อีกคำหนึ่งก็จะรวมอยู่ด้วย (สื่อถึงอีกคนด้วยโดยปริยาย).
แหล่งที่มา; เชค อัลดุลอะซีซ บิน บาซ – ร่อฮิม่าฮุ้ลลอฮ์ – ฟะตาวา นูร อะลัดดัรบ์ (คำถาม 17447)