คำถาม ฉันมีภารกิจหนึ่งที่ต้องทำ และเมื่อเวลาละหมาดมาถึงในขณะที่ฉันโดยสารอยู่บนเครื่องบิน ฉันจึงนั่งละหมาดอยู่ตรงเบาะที่นั่งบนเครื่องบิน โดยใช้ศีรษะ(ก้มเงย)ทำท่าทาง(ต่างๆในละหมาด) และก็ไม่รู้เลยว่าฉันหันไปทางทิศไหน ได้โปรดให้คำตอบฉันหน่อยครับว่าละหมาดของฉันใช้ได้หรือไม่? ถ้าใช้ไม่ได้ ฉันสามารถรอจนกว่าฉันจะลงไปละหมาดที่สนามบินได้หรือไม่?
คำตอบ เชคบินบาซ ร่อฮิมะฮุ้ลลอฮ์ ตอบว่า
จำเป็นสำหรับมุสลิมเมื่ออยู่บนเครื่องบิน หรือกลางทะเลทราย ที่จะต้องพยายามเสาะหาทิศกิบลัต โดยการถามผู้ที่รู้ทิศ หรืออาศัยสัญลักษณ์(หรือเครื่องมือ)ต่างๆที่สามารถกำหนดทิศกิบลัตได้ เพื่อที่จะได้หันหน้าละหมาดไปทางทิศกิบลัตอย่างแม่นยำ แต่ถ้าหากไม่มีสิ่งอำนวยความสะดวกใดๆที่จะทำให้รู้ทิศได้ ก็จงวินิจฉัยและพยายามเสาะหาทิศกิบลัตด้วยตนเอง แล้วละหมาดหันไปทางนั้น หากพบในภายหลังว่าทิศที่หันไปไม่ใช่ทิศกิบลัต การละหมาดนั้นก็ถือว่าใช้ได้ เพราะเขาได้พยายาม และยำเกรงอัลลอฮ์เท่าที่สามารถทำได้แล้ว และไม่อนุญาตให้เขาทำการละหมาดฟัรฎูบนเครื่องบิน หรือกลางทะเลทรายโดยไม่ผ่านการวินิจฉัยทิศ หากทำเช่นนั้นจำเป็นที่เขาจะต้องละหมาดใหม่ เพราะเขาไม่ได้ยำเกรงพระองค์อย่างสุดความสามารถ และไม่ได้ผ่านการวินิจฉัยทิศ
สำหรับผู้ถามที่ได้นั่งละหมาดบนเครื่องบิน การกระทำดังกล่าวถือว่าอนุญาต หากเขายืนละหมาดไม่ได้จริงๆ ในกรณีนี้จะเหมือนกับการละหมาดบนเรือที่ไม่สามารถยืนละหมาดได้
ดังกล่าวมีหลักฐานยืนยันด้วยดำรัสของอัลลอฮ์ ตะอาลา ที่ว่า ((พวกเจ้าจงยำเกรงต่ออัลลอฮ์เท่าที่พวกเจ้าสามารถ))
หากเขาจะรอละหมาดเมื่อถึงสนามบิน ก็ถือว่าอนุญาตเช่นกัน ในกรณีที่เวลาละหมาดนั้นยังเหลืออยู่ ที่กล่าวมาทั้งหมดสำหรับการละหมาดฟัรฎู
ส่วนการละหมาดซุนนะฮ์นั้นไม่จำเป็นต้องหันหน้าไปทางทิศกิบลัตเมื่อละหมาดบนเครื่องบิน รถ หรือบนสัตว์พาหนะ เพราะดังกล่าวมีรายงานยืนยันจากท่านร่อซู้ล ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ว่าท่านเคยละหมาดบนหลังอูฐโดยหันไปทางทิศที่อูฐเดินไป(ที่ไม่ใช่ทิศกิบลัต) แต่ถึงกระนั้นก็ส่งเสริมให้หันไปทางทิศกิบลัตเมื่อเริ่มละหมาด(ตักบีร่อตุ้ลเอี๊ยะฮ์รอม) แล้วค่อยหันกลับไปทางทิศที่กำลังมุ่งไป เพราะดังกล่าวมีหลักฐานยืนยันการกระทำจากหะดีษที่รายงานโดยท่านอนัส (ร่อฎิยั้ลลอฮุอันฮุ)
แหล่งที่มา; เชคอับดุลอะซีซ บินบาซ ร่อฮิมะฮุ้ลลอฮ์ – หนังสือ “ฟะตาวาอิสลามียะฮ์” เล่มที่ 1 หน้า 271