คำถาม ฉันขอความเห็นเกี่ยวกับหนี้สินที่ดำเนินมาจะครบรอบปีซึ่งอยู่กับลูกหนี้ โดยที่ข้าพเจ้า(เจ้าหนี้) ยังไม่ได้รับคืนหนี้สินนั้น(จากลูกหนี้)เลย ฉันจะต้องจ่ายซะกาตหรือไม่ แล้วฉันจะต้องทำอย่างไร , ขออัลลอฮฺตอบแทนคุณงามความดีแก่ท่านด้วย ?
คำตอบ กรณีที่หนี้สินนั้นอยู่กับลูกหนี้ที่ยังไม่สะดวกใช้ มีความทุกข์ยากลำบากที่จะชดใช้ ท่านก็ยังไม่ต้องจ่ายซะกาต จนกว่าจะได้รับมอบหนี้สินนั้นคืน
เช่นเดียวกันกับกรณีที่ว่า ถ้าลูกหนี้เหนียวหนี้ (คือสะดวกใช้หนี้แต่ยังไม่ใช้) โดยท่านได้ทวงถามสิทธิแก่เขาแล้ว เขาก็บ่ายเบี่ยงยังไม่ชดใช้ กรณีนี้ก็ยังไม่บังคับท่าน(เจ้าหนี้)ต้องจ่ายซะกาตจนกว่าจะได้รับมอบหนี้สินนั้นคืน แล้วค่อยนับรอบขึ้นปีใหม่ไป
ส่วนกรณีหนี้สินนั้นอยู่กับลูกหนี้(ที่ดี) สะดวกใช้หนี้ ไม่เหนียวหนี้ เมื่อใดที่ท่านทวงหนี้สินแก่เขา เขาก็ชดใช้หนี้สินดังกล่าว กรณีนี้จำเป็นที่ท่านต้องจ่ายซะกาต เมื่อหนี้สินนั้นครบรอบปี. แม้ท่านจะยังไม่ได้รับหนี้สินคืนก็ตามที เหตุผลก็เพราะว่าหนี้สินดังกล่าว ประหนึ่งว่ายังอยู่กับท่าน ตราบใดที่ลูกหนี้นั้นดี ไม่เหนียวหนี้ ไม่บ่ายเบี่ยง ดังนั้นจึงเหมือนว่าหนี้สิน(ทรัพย์)นั้นยังอยู่กับท่าน ส่วนของซะกาตก็อยู่ในส่วนนั้น เมื่อมันครบรอบปี
แหล่งที่มา; เว็บไซต์ของเชค อับดุลอะซีซ อิบนุ บาซ – ร่อฮิม่าฮุ้ลลอฮ์ –
https://binbaz.org.sa/fatwas/8650/%D8%AD%D9%83%D9%85-%D8%A7%D8%AE%D8%B1%D8%AC-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D8%A7%D9%89%D9%86-%D8%B2%D9%83%D8%A7%D8%A9-%D9%85%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%B0%D9%8A-%D8%B9%D9%86%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86